Bijzonder Zuilen: Henny Kragten, ambachtelijk schilder

Zo is Zuilen gaat op bezoek bij wijkbewoners met een bijzonder talent. 

Henny Kragten is een geboren en getogen Zuilenaar. Zijn vader werkte 43 jaar lang in de fabriek van Werkspoor, en Henny zelf heeft zijn hele leven op verschillende plekken op Zuilen gewoond, sinds een aantal jaren in een rustige straat in de Lessepsbuurt. Min of meer toevallig vlakbij het huis waar zijn vader werd geboren.

Als je bij Henny de woonkamer binnenstapt vallen een aantal dingen meteen op: de vele schilderijen aan de muur, en de grote marmeren schouw die van de vloer tot het plafond loopt, en die je in een huis uit begin 20e eeuw niet zo gauw zou verwachten. 

Henny’s hart ligt van jongs af aan bij schilderen en tekenen, en alle schilderijen aan de muur zijn dan ook eigen werk – sommige nageschilderd van voorbeelden als Carel Willink en M.C. Escher. De oude schildertechnieken – waaronder de kunst van het marmeren – leerde Henny bij de vakschool Nimeto. En inderdaad, ook de “marmeren” schouw is geheel eigen werk, en bestaat uit allerlei materialen, maar geen marmer. 

Hij koos dan ook een vak dat aansloot bij zijn passie. Bij de gemeente Utrecht werkte hij jarenlang als schilder bij restauratieprojecten; gespecialiseerd werk waarvoor een goede kennis van oude technieken nodig is. Zo werkte hij bijvoorbeeld in de jaren ‘70 mee bij het restaureren van de wijzerplaten van de Domtoren.

Inspiratie deed hij behalve bij Willink en Escher op bij mede-Zuilenaar F.W. Hartsuijker, met wie Kragten de liefde voor de ambachtelijke schildertechnieken deelde. Bij Hartsuijker mocht Henny als jongen – stilletjes – in een hoekje van het atelier aan de Van Tuyllkade zitten om te zien hoe de meester werkte.

Naast het restaureren dat hij als werk deed, bleef Henny voor zijn eigen plezier tekenen en schilderen, en nu hij met pensioen is besteedt hij het grootste deel van zijn tijd aan het schilderen. Voor eigen plezier, en met onderwerpen waar hij iets mee heeft. Het liefst schildert Henny portretten, van mensen die hem inspireren of die hij goed kent; hij vindt het een uitdaging om in het gezicht van de geportretteerde iets van het persoonlijke verhaal van diegene te laten zien. Zo maakte hij in 2011 een portret van Agnes Kant, toen net fractievoorzitter-af van de SP. Bij toeval kwam een actief SP-lid erachter dat Henny aan dit portret werkte, met als gevolg dat hij het persoonlijk aan Kant cadeau heeft gedaan. Op dit moment werkt hij aan een portret van Boudewijn de Groot, als eerbetoon aan een van zijn favoriete zangers.

Behalve het weergeven van een persoonlijkheid vindt Henny beheersing van het ambacht erg belangrijk. Hij laat een foto van een schilderij zien dat hij heeft geschilderd voor een bevriend persoon: een prachtig staatsieportret van een vrouw op een stoel met veel houtsnijwerk, met op de achtergrond fijn textielbehang en een schilderij van een klooster. Hier ben ik wel een jaar mee bezig geweest, zegt Kragten, en hij wijst me op de kleine details in het houtsnijwerk. De liefde voor het ambacht waardeert hij ook in anderen – zo keek hij vroeger vol bewondering toe hoe de beeldhouwer Bürgi de lantaarnconsoles aan de Oudegracht stukje bij beetje uit een blok steen hieuw. Met Herman Brood of Anton Heijboer heeft hij dan weer weinig op.

Een eigen website heeft Henny niet, al is er wel een Facebookpagina gewijd aan zijn schilderijen. En evenmin heeft hij een uithangbord aan de gevel dat vermeldt dat hier een schilder woont. In plaats daarvan heeft hij, net als zijn illustere wijkgenoot Hartsuijker, een grote pot penselen staan, duidelijk zichtbaar achter het raam van zijn atelier op de eerste verdieping. Als eerbetoon aan zijn grote voorbeeld.